Eskişehirli antikacı Sadık İrk (38) tarafından Yalova eskici pazarından alınan Behice Boran'ın arşivi TÜSTAV kurucularından ve halen mütevelli heyeti üyesi olan Abdurrahman Atalay'a ve TÜSTAV üyesi olan Şerafettin Arun'a teslim edildi. Arşivin kitap haline getirilmesini isteyen İrk, belgelerin emin ellere geçtiği için mutlu olduğunu söyledi.
Antikacı Sadık İrk, Yalova eskici pazarından bularak aldığı Behice Boran arşivinin emin ellere geçmesini ve belgelerin, fotoğrafların bir kitapta değerlendirecek kişilere teslim edeceğini belirtmişti. Maddi bir beklentisinin de olmadığını belirten antikacı İrk, Behice Boran belge ve fotoğraflarını TÜSTAV yetkililerine teslim etti. İrk, “Haberin yayınlanmasından sonra farklı nedenlerle ve tekliflerle birçok kişi aradı. Bazı görüşmelerim de oldu. Yaptığım araştırma ve danışmalar sonrasında belgeleri TÜSTAV yetkililerine vermenin uygun olacağı kararına vardım. Onlar da önceden beni aramıştı, buluştuk ve işte görüldüğü gibi teslim ettim. Sonraki zamanlarda yine elime bazı belgeler geçerse tereddütsüz yine TÜSTAV'a teslim edeceğim. Onların yaptığı çalışmaları öğrendim. İçim çok rahat şimdi” diye konuştu.
Belgeler toplumla buluşturulacak
Belgeleri teslim alan TÜSTAV yetkililerinden Abdurrahman Atalay da belgeleri teslim aldıktan sonra şunları söyledi: “Sadık İrk kardeşime şahsım ve TÜSTAV adına çok teşekkür ederim. Çok duyarlı davranmış ve belgelerin yok edilmesini engellemiş. Kendisini çok kişi aramasına ve bazı teklifler yapmasına karşılık o, belgeleri Türkiye toplumunun kültür mirasından bir parça gördü ve bize vermeyi uygun buldu. TÜSTAV olarak bu belgeler toplumla buluşturulacak ve arşivimizde yer almaya devam edecek. Belgelerin çöpten çıktığı yöndeki haber bizleri üzdü. Yalova'da bir akademisyen Behice Boran ile ilgili araştırma yapıyordu. Akademisyenin ani ölümü sonucu bu belgelerin oradan çıkmış olabileceğini düşünüyorum. Bu belgeleri derleyip bir kitap haline getireceğiz ve en iyi şekilde saklayacağız.”
Behice Boran kimdir?
Kazan Tatarı olan Behice Sadık Boran, 1 Mayıs 1910’da Bursa’da doğdu. İlkokulu Bursa’da okumaya başladı ancak Kurtuluş Savaşı döneminde Yunanlılar Bursa’ya girince, ailesiyle
İstanbul’a göç etti. İstanbul’da Arnavutköy Amerikan Kız Koleji’de eğitimine devam etti.
Şimdiki adıyla Robert Kolej olan okulun orta kısmından 1927′;de mezun oldu. 1931 yılında da lise kısmından birincilikle bitiren ilk Türk kız öğrenci oldu. Mezun olunca Manisa ortaokuluna İngilizce öğretmeni olarak atandı. Amerikan Kız Koleji’ndeki tarih öğretmeni sayesinde Amerikan Michigan Üniversitesinden burs alarak Amerika’ya gitti. Michigan Üniversitesi’nde sosyoloji doktorasını 1939 yılında bitirerek Türkiye’ye döndü. Türkiye’ye döndükten sonra Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi (DTCF) sosyoloji bölümüne doçent olarak atandı. 1941 yılında bir grup arkadaşıyla birlikte ‘Yurt ve Dünya’ ile ‘Adımlar’ dergilerini çıkarmaya başladı, ancak her iki dergi de kapatıldı. 1948 yılında siyasi görüşleri nedeniyle üniversiteden el çektirildi.
