Arboretum için “Turistik Mahalle” önerisi

“Kentin boş alanları sadece ticari değil, kültürel ve kentsel açıdan da değerlendirilmeli” 

Gürel, “Öncelikle Yalova kentinin 5 yıldızlı bir otele ihtiyacı olup olmadığı durumunun özellikle Termal İlçesindeki turistik yatırımların ve il bünyesinde Termal ilçesine biçilen fonksiyonun irdelenerek hazırlanması gerekiyordu. Yapılacak ve yaklaşık 75.000 m² kapalı alan yapılaşma hakkına sahip olabilecek bir 5 yıldızlı otelin ve daha sonraki yıllarda aynı bölgedeki olası emsallerinin Termal’i bir turizm merkezi yapma yolundaki çalışmalara nasıl yansıyacağı bilimsel olarak tartışılmalı ve hesaplanmalıydı. Tabii ki bu çalışmalar ancak kentin turizm yatırımlarına dair bir strateji planının hazırlanmasıyla doğru bir şekilde oluşacaktır. Kentin belli alanlarında turizm yatırımlarını teşvik etme amacıyla mevcut imar hakları cazip hale getirilmeli ve bu alanların ulaşım ve kentsel tasarım projeleri detaylı olarak ortaya konulmalıdır. Bu veya benzeri kentsel boş alanlara oluşturulabilecek yatırımlar için yerel yönetim daha profesyonel bir yaklaşımda bulunmalıdır. Bu alanlara yapılacak yatırımların şeklen ve içerik olarak nasıl olması gerektiği yerel yöneticilerin, halkın, sivil toplum örgütlerinin ve üniversitelerin ortak çalışmaları sonucunda şeffaf bir şekilde ortaya konmalıdır. Bu alanlar kentteki en önemli nadir boş alanlar özelliğini taşıdıklarından dolayı sadece ticari açıdan değil sosyal, kültürel ve kentsel estetik açısından da ciddi şekilde değerlendirilmelidir” dedi.

Turistik mahalle projesini anlattı

Bu alanla alakalı 1. ihalenin yapıldığını ve katılan olmadığını hatırlatan Gürel, “Yakında 2. İhale yapılacak. Mevcut yaklaşımla; 5 yıldızlı tek bir firmaya ait projede deniz manzarasını azami ölçüde kullanabilme amacıyla çok katlı olarak çözümlenmiş bir mimari ve duvarlarla çevrili kentsel yaşamdan arındırılmış kendi içinde bir dünya ortaya çıkacaktır. Madem bu alana kesinlikle bir turizm yatırımı yapılacak en azından kentsel dokuya saygılı, Yalova halkını, esnafını ve girişimcisini içine alan ve estetik detayları ayrıntılarıyla düşünülmüş bir yatırımı olmalı diye düşünmekte ve turistik mahalle projemi alternatif bir proje olarak ortaya koyma sorumluluğu duymaktayım. Böylelikle bu süreçte en azından hangi yaklaşım ve projenin Yalova için daha faydalı olacağını halkımızın tartışabilmesi imkanı doğmuş olacaktır. Turistik Mahalle; 37.500 m² lik alan içerisinde 15-20 sokaktan oluşan bir turistik çekim merkezi yaratma mantığı temelli bir projedir. Bu projede 3 katlı ve 2 katlı yapılar bulunmaktadır. Yapıların alt katları kafe, restoran, mağaza gibi fonksiyonlar içerirken üst katları butik otel kullanımındadır. Bu yaklaşımda değişik ticari-sosyal fonksiyonlu sokaklar da geliştirilebilir. Kuyumcular Sokağı, sanat sokağı, kafeler sokağı, restoranlar sokağı vb. gibi sokaklar oluşturulabilinir. Bu binaların cepheleri, yolların kaplamaları, peyzajı, aydınlatması estetik bir şekilde detaylandırılmalı ve bu sokaklar Yalova’nın bu alanı çevreleyen caddelerine açılmalıdır. Böylelikle Avrupa’daki gibi gün boyu hareketli, estetik açıdan bir cazibe merkezi haline gelmiş ve kent hayatından soyutlanmamış ayrıca ciddi istihdam yaratan bir bölge oluşturulabilir” diye anlattı. 

“5 yıldızlı otelden daha farklı yansımaları olur”

Gürel, “5 yıldızlı bir otel projesiyle turistik mahalle projesinin karşılaştırılması tarafımca şu şekildedir” diyerek turistik mahalle projesinin avantajlarını anlattı : 

1- Bu tarzda bir proje geliştirmenin tek bir 5 yıldızlı otel yatırımından kentsel ekonomik hayata daha farklı yansımaları oluşturulabilir. Şöyle ki; bahsettiğim projede yaklaşık; 100 adet butik otel ve 200 adet dükkandan oluşan yaklaşık 1500-2000 oda kapasiteli bir turistik mahalle ve cazibe alanı oluşturulabilinmektedir. Oluşturulacak parseller tek tek veya grup halinde önce Yalovalı girişimlere sunulur. Yani bu kentte yaşayan ve para kazanmaya çalışan insanların girişimine müsait bir yapı oluşturulabilir. Yalovalı bir tek girişimci kaynakları itibarı ile 75.000 m² lik bir oteli yapamayabilir ama 100 Yalovalı girişimci bu alanda münferit veya beraber turizm yatırımları yapabilir ve otel, dükkan vb. mekanların sahibi olabilir. Bu fikrim tabi ki bu alan sadece Yalovalı girişimcilere verilsin demek değildir. Demek istediğim bu tarz yatırımlar öncelikle Yalovalı yatırımcılara sunulmalı ve Yalovalı işadamlarının da bu tarz yatırımların içine girmesi sağlamaya yönelik projeler geliştirilmelidir. Projenin tasarımı en başta hazırlanacağından tüm olası girişimciler bütçelerine göre yatırım noktalarını seçebilecek ve parçalar inşa edildiğinde en başta tasarlanan yapı oluşacaktır.

2- Kongre fonksiyonu bu alanın içinde yaklaşık 5000 m² alan üzerinde yapılacak estetik bir yapıyla çözümlenecek ve tüm kongre faaliyetleri bu mahalledeki butik otellerle beraber ve aynı zamanda bağımsız olarak bu yapıdan yönetilecektir. Bu yapının yönetimi belediye, özel firmalar veya kamu-özel ortaklığı şeklinde yapılabilir.

3- Termal su kullanımında; 5 yıldızlı bir otel olmasıyla 100 tane butik otel olması durumu arasında herhangi bir fark yoktur. Aynı şekilde tüm otellere termal suyu bağlanabilinir.

4- Mevcut durumdaki turizm yaklaşımı ne yazık ki “belediyenin paraya ihtiyacı var. Bu alana nasıl bir imar verirsek en çok paraya satabiliriz” düşüncesi üzerine kurgulanmıştır. Bu yaklaşım bilimsel olmayan, kamu yararı kavramını öteleyen ve orta ve uzun vadede diğer yöneticiler için kötü bir örnek oluşturacak yaklaşımdır. Bu anlayış kent yönetiminde yer ederse her belediye yönetimi , Yalova’yı sadece daha fazla maddi getiri uğruna her alanın imarının değiştirilebildiği bir toprak parçası bütünü olarak algılamaya başlayacaktır.

5- Turistik Mahalle Projesi’nde belediye arsayı kısım kısım veya tamamen satma zorunluluğunda değildir. Belli bir süreliğine üst kullanım haklarını verme, hasılat paylaşımı oluşturma, tamamen veya parça parça kiralama veya kapalı alan karşılığı verme gibi mantıklarla hareket edebilir. Yaptığım hesaplarla belediye bu alanda oluşacak dükkanlardan yaklaşık 100 adetini hiçbir bedel harcamadan mülkiyetine alabilir ve sürekli bir ciddi kira gelirine sahip olabilir.

6- Turistik Mahalle’de belediyenin edinebileceği dükkanların bir kısmının kiraları projenin başında Yalovaspor ‘da yatırımcı olarak projeye dahil edilerek kentin spor takımına kazandırılabilinir. Böylelikle Yalovaspor tüm borçlarından kurtularak ve ihtiyaç duyduğu aylık gelire sahip olabilir.

7- Mimari anlamda daha estetik, Marmara bölgesinde ses getirecek bir Turistik Cazibe Merkezi oluşturulmuş olur.

8- Yalova halkı bu cazibe merkezini sürekli olarak kullanabilir ve ayrıca bu mahalle Yalova kültürel hayatında da önemli bir kentsel alan haline getirilmiş olunur.

9- Bu alanın tasarımında mini meydanlar ve sokaklarda alanın daha önceki kullanımı olan arboretum kullanımı mantığıyla özdeşleşen bitkisel peyzaj çalışmaları yapılabilinir ve böylelikle Çiçek Kenti Yalova kavramı desteklenerek arboretum özelliği korunabilinir.

Görüldüğü üzere herhangi bir yatırıma dair herkesin farklı bir fikri olabilir. Hangi fikrin daha doğru olduğu bilinmez ama muhakkak tartışılmalıdır. Bu süreçler bilimsel, teknik ve şeffaf şekilde yürütülmelidir. Gerekirse konu yatırımlar hakkında yerel yönetimler yarışmalar düzenlemelidir.