Mustafa Kemal Atatürk’ün Ankara ve İstanbul’dan sonra en fazla kaldığı kent olan Yalova’da 1929 yılında yaptırılan ve çınar ağacının kesilmesini önlemek için inşasından sonra temelinden raylarla kaydırılan tarihi köşk son dönemde bakımsızlığıyla gündeme gelmeye başladı. Atatürk’ün en önemli çevre mirası olarak nitelendirilen ve UNESCO Dünya Kültür Mirası’na alınması için başvuruda bulunan köşk, zaman ve dış etkenlere bağlı olarak zarar görmeye başladı. Yalova Belediyesi tarafından müze olarak kullanılan köşkün kış aylarında fırtınalardan zarar gören iskelesi şeritlerle çevrilip kullanıma kapatılırken tarihi köşkün dış cephesinde boyaların döküldüğü, balkon korkuluklarının paslandığı gözlendi. Öte yandan AK Partili Yalova Belediye Başkan Vekili Mustafa Tutuk da yerel bir gazeteye verdiği demeçte köşkün anıt bir yapı olduğu için çivi dahi çakamadıklarını ifade ederek restorasyon çalışması için Kocaeli Kültür Varlıkları Koruma Kurulu’nu beklediklerini söylemişti.
Köşkün hikayesi
İstanbul’dan deniz yoluyla geldiği Yalova’da gördüğü bir çınar ağacını çok seven Mustafa Kemal Atatürk, ağacın yanına kendisi için bir ev yapılmasını ister. İki katlı olarak inşa edilen ahşap ev 1929 yılında tamamlanır. Bir süre eve bakan bahçıvanın çınar ağacının dallarının köşke zarar verdiğini ve bu nedenle ağacın dallarının kesilmesi gerektiğini öğrenen Atatürk, “Ağacı kesmeyin, köşkü kaydırın” talimatı verir. Bu emir üzerine 8 Ağustos 1930 tarihinde İstanbul Fen İşleri Yollar ve Köprüler Şubesi’nden gelen mimar ve mühendis ekipler tarafından başlatılan çalışma ile köşkün etrafı temel seviyesine kadar kazılır ve temelin altına tramvay rayları yerleştirilir. 4,80 metre temelinden kaydırılan eve bu nedenle Yürüyen Köşk adı verilir. Atatürk’ün 1937 yılına kadar zaman zaman kaldığı Yürüyen Köşk, halen müze olarak kullanılıyor. İki katlı tarihi mirasın yanındaki çınar ağacının da yaklaşık 400 yaşında olduğu tahmin ediliyor.
