Küba, Atlas Okyanusu’ nda bir ada ülkesidir; başkenti Havana’ dır.

Havana’ nın en işlek caddesi üzerinde, yol kenarındaki 5-6 metrelik yeşil bir bant üzerinde, yaklaşık 50’ şer metre arayla ( Yaser Arafat, Ho Chi Minh, Vladimir Lenin, Simon de Beauvoir gibi) çeşitli devlet adamı, düşünür ya da sanatçıların büstleri bulunur. 

Aynı bölgede 2008 yılında, Türkiye Cumhuriyeti’ nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk için de bir büst yaptırıldı ve törenle, yol kenarında Anfiteatro de la Habana önüne yerleştirildi. Açılışta Türkiye’ nin NATO Daimi Temsilcisi Büyükelçi Haydar Berk de bulundu.

Cadde üzerinde büstün yerini belirleyen ve üzerinde “Monumento a Mustafa Kemal Atatürk “ yazan bir levha var.

Büstün hemen altında büyük harflerle ATATÜRK yazısı bulunuyor; altındaki plâkada ise aynen şunlar yazıyor:

“MUSTAFA KEMAL ATATÜRK

19.5.1881- 10.11.1938

FUNDADOR DE LA REPUBLİCA DE TURQUIA

YURTTA SULH, CİHANDA SULH

PAZ EN EL PAİS, PAZ EN EL MUNDO”

Atatürk’ ün büstünün 50 metre kadar sağında TAGORE’ nin, 50 metre kadar solunda da JOSE CARLOS’ un büstleri var.

Şimdi, bu iki büstün sahiplerini kısaca hatırlayalım.

RABİNDRANATH  TAGORE ( 1861- 1941), ünlü Hintli şair, yazar ve düşünür. Tagore, Hint kültürünün Batı’ ya, Batı edebiyatının da Hindistan’ da tanıtılmasında önemli bir rol oynamış; ünlü şiir kitabı “Gitanjali” nin İngilizce çevrisiyle 1913 yılında Nobel Ödülü’ nü kazanmıştı.

2003 yılında Ankara’ da bir caddeye” Tagore” adı verildi. Caddenin açılış törenine katılan Hindistan Başbakanı Atal Behari Vajpayee burada yaptığı konuşmada, Tagore’ nin millî mücadele yıllarında İstanbul’ a geldiğini, Atatürk ile hiç karşılaşmadığını, ancak Türkiye’ deki millî mücadeleden çok etkilendiğini; Atatürk’ ten de Türk edebiyatına ait kitap istediğini; Atatürk’ ün yolladığı 41 kitabın halen Tagore’ nin kurduğu üniversitede muhafaza edildiğini; kitapların önünde de “Türk Halkının Armağanıdır” yazılı bir plâka bulunduğunu belirtti.

Başbakan Behari, Tagore’ nin Atatürk’ ün milliyetçi ve reformcu hareketlerini örnek aldığını, Atatürk’ ü Asya kıtasını yeniden uyandıran kişi olarak tanımladığını da, sözlerine ekledi.

2019 yılında yapılan bir törende, Hindistan’ ın Ankara Büyükelçisi Sanjay Bhattarcharyya da, Atatürk’ ü Asya kıtasını uyandıran kişi olarak tanımladıktan sonra şu ilgi çekici ifadeleri kullandı: “ Tagore, Atatürk’ ü öngörü sahibi, cesur ve milliyetçi olduğu için kutluyor. Asya ülkelerinin kalkınması için Türkiye’ ye bakılması gerektiğini söylüyor.”

Küba’ da Havana caddesinde Atatürk’ ün büstünün 50 metre kadar solunda ise Peru’ lu siyasî önder ve düşünür Jose Carlos Mariategui’ nin büstü var.

Carlos, eserlerinde daha çok faşizmi eleştirerek toplumsal baskıların ve eşitsizliklerin hüküm sürdüğü ülkelerde aydınların sorumluluğu üzerinde durmuştu.

Carlos, Türkiye’ de Kurtuluş Savaşı sonrası yaşanan dönüşümün önemini vurgulamış, özellikle İslâmî kurumlardan kopuşun ve cumhuriyetin değerlerinden övgüyle söz etmişti.

Düşünceleriyle pek çok kanaat önderini etkilemiştir. Bunların içinde özelikle Arjantinli siyasetçi, Küba gerillalarının lideri Ernesto Che Guevara önemli bir yer tutar.

Che Guevara’nın Atatürk ilke ve devrimlerinden çok etkilendiği biliniyor.

Zaten Che Guevara’ nın fotoğraf sanatçısı oğlu Camilo Guevara da, “Babam, Atatürk’ü tanırdı” diyor ve NUTUK’ u okuduğunu söylüyor.