Daha önceden istemiş olduğum PSA değerine bilgisayardan bakarken hastamın tedirgin olduğu her halinden belli oluyordu. Kolay değil o koltukta oturup hekimin ağzından çıkacak sözleri dinlemek.. Bir an için hasta yerine kendimizi koyup düşünmemiz, empati yapmamız gerekir. Bir yerde okumuştum, hoşuma gitmişti: “Hasta ile aynı doğrultuda düşünmek. Hastaların da doktorlarla aynı paralelde düşünmelerine yardımcı olunmalıdır.”
Hastamın PSA değeri yüksekti, prostatından biyopsi almak gerektiğini kendisini tedirgin etmeden anlatmanın yollarını düşünmekteydim.
İnsanlar böyle durumlarda haliyle strese giriyor. Hiç unutmam oldukça entelektüel olan bir hastamdan prostat biyopsisi almıştım. Yirmi gün sonra sonucu öğrenmeye geldiğinde heyecanını gizleyemediğini, beti benzinin attığını görmekteydim. Sonucun “temiz” çıktığını söylediğimde refleks bir hareketle boynuma sarılarak “biliyor musunuz, 20 gündür gözüme uyku girmedi, şükürler olsun” dediğini hatırlıyorum.
Başka bir hastam da biyopsi sonucunu beklerken sordum: “Sizce nasıl çıkmıştır?” Boynunu bükerek “Allahtan geldik yine ona döneceğiz. Bence kötü çıkmıştır!” demişti. Kendisine sonucun “temiz” çıktığını söylediğimde o da oldukça sevinmişti.
Demin bahsetmiş olduğum hastaya biyopsi yapmak gerektiğini söylediğimde hangi hastaneye sevk edeceğimi sordu. “Nasıl, ne diye sevk edeyim. Ben burada yapıyorum ya” dediğimde sevinçle şaşkınlık arası bir davranış sergilemişti. Bizim hastanede prostat biyopsisi yapıldığını meğer bilmiyormuş.
Prostat spesifik antijen(PSA) ve transrektal ultrasonografinin (TRUS) birlikte kullanılmaya başlanması, prostat kanserinin daha erken teşhis edilmesini sağlamıştır. PSA tarama testi genellikle 50 ve 75 yaşları arasında uygulanmaktadır. 60 yaşın altında 4 ng/ml’ye kadar olan değerler normal kabul edilmektedir.
Prostat biyopsisinden 5-10 gün önce kan sulandırıcıların kullanımı kesilmelidir. Biyopsi sırasında prostatın her iki tarafına lokal anestezi yapılır. Ben rutin olarak 12 kadrandan biyopsi örneği almaktayım.. İşlemden önce ve sonra hastalarıma koruyucu olarak antibiyotik vermekteyim..
Prostat biyopsisi 10-15 dakika süren bir cerrahi girişimdir. Hastalarıma şu önerilerde bulunmaktayım:
*Biyopsiden sonra idrar ve dışkıda 4 hafta süreyle kan görülebilir. Menide 6 haftaya kadar kan görülebilir. Endişe etmeyiniz.
*Verilen antibiyotiği kullanınız.
*Yaklaşık 38.3 derece üzerinde ateş, 24 saatten sonra pıhtı gelmesi, devam eden rektal kanama, idrar yapmada zorluk, ağrı veya rahatsız eden başka bir şikayet olursa bildiriniz.
*Belirlenen zamanda biyopsi sonucu hakkında konuşmak için tekrar geliniz.
*İşlemden 24 saat sonra her türlü aktiviteler yapılabilir; ancak ağır kaldırmaktan 72 saat boyunca kaçınınız.
Şu özlü sözle bitirmek istiyorum. “Cerrahide yaptığımız hiçbir şey mükemmel değildir. Herşey bir ödündür.”
BİR ŞİİR
ÖLÜMDEN SONRA……
Öldük ölümden bir şeyler umarak.
Bir büyük boşlukta bozuldu büyü.
Nasıl hatırlamazsın o türküyü,
Gök parçası, dal demeti, kuş tüyü,
Alıştığımız bir şeydi yaşamak.
Şimdi o dünyadan hiçbir haber yok;
Yok bizi arayan, soran kimsemiz.
Öylesine karanlık ki gecemiz,
Ha olmuş, ha olmamış penceremiz;
Akar suda aksimizden eser yok.
Cahit Sıtkı Tarancı
