Türk adı Çin kaynaklarında (örneğin Çin yıllığı ‘Çou- Şu’da olduğu gibi) ortaya konmuş olmakla birlikte, Türk soyundan gelen ve Türkçe konuşan topluluklar bundan çok önce de vardı.

Asya Hunları (Çin kaynaklarına göre Hsiyungnu’lar),

Batı Hunları (Avrupa Hunları),

Kuzey Çin’deki Tabgaçlar (Çin kaynaklarına göre T’o-pa’lar) ile aynı bölgede çeşitli yerlerde yerleşmiş olan ve küçük küçük beylikler kurmuş olan boylarının çoğunun ana dili Türkçe ve soyları da Türktür. (Eberhard, W, Çin Tarihi, Ankara, 1947)

Tarihçi J. V. Hammer, , Heredot’un doğu kavimleri arasında sözünü ettiği “Targita” ların Türk olduğunu düşünmüştür. Aynı araştırmacıya göre Tevrat’taki “Togharma” adı da Türk adıyla ilgilidir.

Tomaschek de, Heredot’da İskit arazisi üzerinde yaşadıkları söylenen “Tyrkae” leri Türk olarak kabul etmiştir. 

Fransız Türkoloğu G. de Rialle, Plinus ile P. Mela da adı geçen Tucae’leri Türk saymış, F. V. Erdmann, “Thrak” adını Türk yapmış,

V. de St Martin, Hint kaynaklarındaki Turukha adını Türk ile birleştirmek istemiş,

Başkaları da Arapça’dan uydurma Turkor adının Türk kelimesine başlangıç olduğunu düşünmüşlerdir.

Böylece Çin yıllıklarında M.Ö. 2 000 ortalarından bu yana görüldüğü yazılmış olan “Tik” boyunun adının, Türk’e yakınlığı dolayısıyla Türk kelimesinin Çince’ deki ilk şekli olduğu da öne sürülmüştür.

İslâm öncesi Türk tarihi hakkında bilgi veren kaynaklarda, örneğin Süryani kaynaklarındaki  (NOT: Türk tarihi hakkında doğru bir analiz ve sentez yapabilmek için Süryani, Ermeni ve Roma/Bizans kaynakları çok iyi incelenmelidir. Bunlar incelenmeden, sadece Arapça yayımlanan kaynaklardan yararlanmak son derece eksik sonuçlar çıkarılmasına neden olur.) bilgiler başlıca iki rivayet/ söylence  kümesine dayanmaktadır:

İsrail, Tevrat Rivayetleri: Bu rivayetlerde “Türk” ün Nuh’un soyundan ve Yasef’in oğlu olarak kabul edilir. (2,8) Bazılarına göre de Türk, Yafes’in torunu olarak gösterilmektedir. (1,7)

Zend- Avesta rivayetlerinde de “Türk” lerden söz edilmektedir. ( 4,6, 29) Burada söz konusu “Afrasyab”, gerçekten yaşamış, gerçek adı Türk dilinde “Tunga Alp Er” olan büyük Türk hakanıdır. (3,21)

Roma/ Bizans bibliyografyasında da Türklerin eski Truva’lılarla ilgileri varmış gibi göstermeleri dikkat çekmektedir. Roma/ Bizans yazarları arasında Türk adı Gök- Türk elçileri vasıtasıyla VI. yüzyılda geçmiştir.

(Gelecek Yazı: Türk Sözünün Anlamı)