Yüksek Ziraat Mühendisi Hikmet Atmaca, Türkiye’nin En Büyük Geofit Serasını Anlattı. Yaklaşık 7 yıldır bu özel serada görev yapan Yüksek Ziraat Mühendisi Hikmet Atmaca hem koruma çalışmalarını hem de yürütülen bilimsel projeleri anlattı.

Atmaca, geofitleri “toprağın altında soğan, yumru veya rizom taşıyan; patates, havuç, soğan gibi yapıda olan fakat süs bitkisi özelliği gösteren bitkiler” olarak tanımladı. Yalova’daki bu serada yaklaşık 1.000 yerli ve 200 yabancı tür bulunduğunu belirten Atmaca, Türkiye’nin dört bir yanından toplanan bu bitkilerle geniş bir genetik kaynak havuzu oluşturduklarını vurguladı.

Yalova Geofit Bahçesi’nde Genetik Hazineler Koruma Altında (7)

Endemik Türleri Koruma Altına Alıyorlar

Geofit türlerinin büyük bölümünün endemik olduğunu söyleyen Atmaca, yol yapımı, inşaat faaliyetleri, taş ocakları ve doğal yaşamı tehdit eden diğer sebeplerle yok olma tehlikesi altında bulunan bitkilerin burada güvence altına alındığını “Birinci amacımız bu bitkileri korumak. Türkiye’nin sadece belirli bir bölgesinde yetişen endemik türleri burada güvenli bir şekilde yaşatıyoruz” ifadeleriyle belirtti.

Yalova Geofit Bahçesi’nde Genetik Hazineler Koruma Altında (5)

İkinci Amaç: Yeni Çeşitler Geliştirmek

Serada yürütülen ıslah çalışmalarıyla birbirine doğal ortamda hiç karşılaşmayacak bitkiler bir araya getirilerek yeni çeşitler geliştiriliyor. Atmaca, Antalya’da yetişen bir tür ile Erzurum’daki bir türün özelliklerini birleştirebilme imkanına da dikkat çekti “Boyunu beğendiğimiz bir bitkiyi, rengini veya kokusunu beğendiğimiz başka bir bitkiyle birleştirerek yeni türler oluşturuyoruz”.

Yalova TOBB MTAL’de Emel Zehra Tunçinan’a Gönülden Veda
Yalova TOBB MTAL’de Emel Zehra Tunçinan’a Gönülden Veda
İçeriği Görüntüle

Yalova Geofit Bahçesi’nde Genetik Hazineler Koruma Altında (4)

Bitkilerden İlaca ve Parfüme Uzanan İş Birlikleri

Bahçede yapılan bilimsel çalışmalar yalnızca süs bitkileriyle sınırlı değil. Eczacılık fakülteleriyle ortak yürütülen projelerde türlü bitkilerden ilaç ve parfüm sektörlerinde kullanılan hammaddeler elde edildiği. Bu çalışmaların, Akdeniz ateşi, anemi, çocuk felci ve Behçet hastalığı gibi çeşitli rahatsızlıklar için yeni ilaç geliştirilmesine katkı sağladığı belirtiliyor.

Yalova Geofit Bahçesi’nde Genetik Hazineler Koruma Altında (3)

Tam Otomatik Sera: Doğal Ortam Bilgisayarla Yönetiliyor

Dışı soğanı, içi Ağrı Dağı’nı andıracak şekilde tasarlanan sera tamamen otomasyonla yönetiliyor. Rakım farklarını simüle eden özel yapıda, bitkinin ihtiyaç duyduğu tüm koşullar bilgisayar tarafından ayarlanıyor “Sulama, gübreleme, ilaçlama gibi işlemler otomatik yapılıyor. Perdeler ve camlar bitkinin güneş isteğine göre otomatik açılıp kapanıyor”.

Yalova Geofit Bahçesi’nde Genetik Hazineler Koruma Altında (1)

Her yıl Eylül ayında başlayan ziyaret dönemi mayıs ayına kadar sürüyor. Yalova Geofit Bahçesi özellikle öğrenciler ve akademisyenler tarafından yoğun ilgi görüyor; yılda yaklaşık 2000 kişi tesisi ziyaret ediyor. Bahçe ücretsiz olarak gezilebiliyor ancak grup halinde ziyaret edilmesi öneriliyor.

Atmaca, “Biz burada olduğumuz sürece ziyaretçilere elimizden geldiğince yardımcı oluyor, onlara bu eşsiz bitkileri tanıtıyoruz” diyerek herkesi Geofit Bahçesi'ni yakından görmeye davet etti.

Yalova Geofit Bahçesi’nde Genetik Hazineler Koruma Altında (2)

Yalova Geofit Bahçesi’nde Genetik Hazineler Koruma Altında (1)-1

Muhabir: Ceren Eyüpoğlu - Sezgin Altınel