Marmara Denizi’nin karşı karşıya olduğu kirlilik tehdidi ve müsilaj krizinin sonucunda Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının öncülüğünde Marmara Belediyeler Birliği iş birliğiyle yerel yönetimlerden sivil toplum kuruluşlarına, bilim insanlarından özel sektöre kadar çok paydaşlı ve çok disiplinli bir zeminde Marmara Denizi Eylem Planı hazırlanmıştı. Eylem Planı kapsamında hazırlanan “Marmara Denizi Bütünleşik Stratejik Planı” içerisinde Marmara Denizi’nin korunmasında toplumsal farkındalığın artırılması da ayrıca vurgulanmıştı. Bu bağlamda, 8 Haziran Marmara Denizi Günü, Türkiye Çevre Haftası etkinlikleri ile ilişkilendirerek #MarmaraHepimizin #BirlikteTemizTutalım etiketleri ile Marmara Bölgesi genelinde bütünleşik bir kampanya çalışması altında Yalova Belediyesi’nin de katkı sunacağı etkinlikler planladı. Marmara Denizi için deniz çöpü ve mikroplastik odaklı gerçekleştirilecek farkındalık etkinliklerinde atığın azaltılması ve deniz konusunda bilinç oluşturulması hedefleniyor.
Her atık deniz çöpü olma potansiyeline sahip
Özellikle Yalova gibi geniş bir sahil şeridine sahip olan ve denize kıyısı bulunan yerleşim yerlerindeki her atık, deniz çöpü olma potansiyeline sahip. Yerleşim yerlerindeki doğru bertaraf edilmemiş atıklar nehirler, kanalizasyon hatları, yağmur suyu kanalları veya sokaklardaki yüzeysel akışlar rüzgârın etkisi ile denize ulaşabilmektedir. Her yıl Türk Boğazlar Sisteminden geçen on binlerce gemi, şehir içi ve şehirlerarası yolcu taşımacılığı faaliyetleri, turistik amaçlı teknelerin yanı sıra balıkçılık faaliyetleri Marmara Denizi için birer deniz çöpü tehdidi oluşturmaktadır. Bu kirleticilerin %60-80’inin petrol bazlı plastiklerden kaynaklandığı bilinmektedir.
Marmara Denizi’nde Mikroplastik kirliliği var
Marmara Denizi’nin Yalova sahilleri de dahil 40 farklı noktasından alınan su örnekleri incelendiğinde mikroplastik kirliliğinin başladığı tespit edildi. Mikroplastikler yoğunlukları nedeniyle genellikle su yüzeyine yakın seviyelerde bulunmaktadır. Ancak kıyısal alanlarda dip zeminine gömülü olarak da bulunabiliyorlar. Bu yüzme amaçlı kullanılan alanları çevresel açıdan riskli konuma getirebileceği görünmektedir.
Balıklar Mikroplastikleri yiyor
Mikroplastikler küçük boyutları ve düşük yoğunlukları nedeniyle mikroorganizmalar, algler ve balıklar tarafından besin olarak algılanabilmekte ve canlı sistemlere nüfus etmektedir. Plastik vücutta sindirilemediği için bir birikime neden olup insan sağlığını da aynı ölçüde tehdit etmektedir.
Yiyecek ve içeceklerle birlikte 10binlerce partikül Mikroplastik tüketiliyor
Mikroplastikler potansiyel bir insan sağlığı tehlikesidir. İnsanların yalnızca yiyecek ve içeceklerinden yılda tahmini 39 bin ile 52 bin mikroplastik partikül tükettiği tahmin edilmektedir. Mikroplastiklerin deniz ortamlarına ulaşmasında insan faktörü, rüzgarlar, gelgitler, su akıntıları gibi birçok etkiler bulunmaktadır. Mikroplastiklerin daha çok naylon pet şişe, pvc, polietilen plastiklerden kaynaklandığı görülmektedir.
Deniz çöpleri birçok canlının yaşamını yitirmesine sebep oluyor
Denizlerdeki yaban hayvanları çoğu zaman deniz çöpleri tarafından fiziksel olarak kısıtlanarak hareket kabiliyetlerini kaybetmekte ve yaşamlarını yitirmektedir. Deniz çöplerini besin zannederek tüketen deniz canlıları, ya bu tüketim esnasında yaşamlarını yitiriyorlar ya da sonrasında vücutlarındaki yabancı madde birikimine bağlı olarak ölüyorlar.
Birlikte temiz tutalım kampanyası
Marmara Denizi’ni sağlığına kavuşturma misyonuyla oluşturulan Stratejik Plan kapsamında belirlenen 8 Haziran tarihinde de Marmara Denizi çeşitli etkinliklere ev sahipliği yapacaktır. Geçtiğimiz yıl #MarmaraHepimizin adıyla başlatılan dünyanın en büyük deniz seferliğinin yıldönümü olmasından dolayı seçilen 8 Haziran’da, #MarmaraHepimizin ve #BirlikteTemizTutalım diyerek Marmara Bölgesi genelinde bütünleşik bir kampanya çalışması altında birlik ve beraberlik vurgusuyla yapılacaktır.
Yalova, İstanbul, Kocaeli, Bursa, Balıkesir, Çanakkale, Tekirdağ gibi Marmara Denizi’ne kıyısı olan illerde gerçekleştirilecek etkinliklerin yanında 1975 yılında kurulan ve Marmara Denizi’nin korunması amaçlarından birine hizmet eden Marmara Belediyeler Birliği çatısı altında denize kıyısı olmayan illerde de çeşitli farkındalık etkinlikleri gerçekleştirilecektir.
