Kendir, Çevre Düzeni Planına ilişkin bilgilendirme yaptı. Yalova Jeoloji Mühendisleri Odası İl Temsilcisi, Jeoloji Yüksek Mühendisi Osman Kendir açıklamasında şu ifadelere yer verdi; “Çevre Düzeni Planı; ‘Varsa mekânsal strateji planlarının hedef ve stratejilerine uygun olarak yerleşim, gelişme alanları ve sektörlere ilişkin alt ölçek planlarını yönlendiren genel arazi kullanım kararları çerçevesinde ilke ve kriterleri belirleyen, bölge, havza veya il bütününde hazırlanan, plan hükümleri ve raporuyla bir bütün olan plandır’ olarak tanımlanmaktadır. Üst Ölçek Planları;
Nazım ve uygulama imar planlarını bağlayıcı ve yönlendiricidir,
Arazi kullanım kararlarını genel hatlarıyla belirler,
Üzerinden ölçü alınarak uygulamaya geçilemez. Bu bağlamda konuyu yukarıdaki bilgiler ışığında değerlendirmek daha doğru ve aydınlatıcı olacaktır.
YALOVA ÇEVRE DÜZENİ PLANI İLE NE YAPILMAK İSTENMEKTEDİR?
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca yapılan açıklamaya göre; ‘……. onaylanarak yürürlüğe girdiği, ancak süreç içerisinde planda öngörülmeyen ve planın temel strateji ve politikalarını değiştirecek büyük kamu ve özel sektör yatırımlarının (Körfez köprü geçişi, otoyol projeleri, organize sanayi bölgeleri vb.) gündeme geldiği, bu durumun İl’de yoğun gelişme eğilimlerine neden olduğu ve bu gelişme eğilimlerinin ivedi olarak kontrol altına alınması,
-Süreç içerisinde Yalova İlinde öne çıkan sektörel gelişmelerin yeniden değerlendirilmesi, sektörel yatırımların mekânsal karşılıklarının yeniden düzenlenmesi,
-Yürürlükte bulunan 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planının plan kararlarına/hükümlerine yönelik mahkemece alınmış yürütmenin durdurulması ve iptal kararları doğrultusunda düzenleme yapılması,
-Kırsal/kentsel yerleşme alanları, kentsel çalışma alanları, bugünkü arazi kullanımı devam ettirilerek korunacak alanlar, teknik-sosyal altyapı alanları, ulaşım vb. gibi arazi kullanım kararlarının yeniden düzenlenmesi,
-Yeni stratejilere ve gelişim politikalarına ihtiyaç duyulması,
-Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliği ile uyumlu üst ölçekli planın hazırlanması,
-Uygulamada yaşanan sıkıntıların çözümüne yönelik plan kararlarının oluşturulması, gerekçeleriyle, yürürlükteki "Yalova İli 1/25.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı"nın plan kararlarının (stratejik, sektörel ve mekansal), plan açıklama raporunun ve plan hükümlerinin yeniden ele alınması gerektiği anlaşılmıştır’ denilmektedir. Peki yapılan değişikliklerde bahsedildiği gibi, YENİ STRATEJİ VE GELİŞİM POLİTİKALARINA İHTİYAÇ BULUNMASI amaçlanmakta ise söz konusu PLAN DEĞİŞİKLİKLERİNDE hangi madde ile bu ihtiyaçlar karşılanmaktadır? Sorusu akıllara gelmektedir. Bu sorulara cevap vermeden ve yapılan değişiklikleri tartışmadan önce bu değişikliklerin BAKANLIK tarafından yapıldığını, ancak bütün değişiklik TALEPLERİNİN ise YALOVA’daki ilgili kurum ve kuruluşlardan geldiğini ve SORUMLULUKLARININ bulunduğunu hatırlatmak isterim. Moda tabir ile TOPU ANKARA’ya atmak ile değişikliklerin sorumluluğundan kaçılamamaktadır.
DEĞİŞİKLİKLER;
Bahçelievler Mahallesi’nde STADYUM alanı olarak bilinen alanda Amatör Futbol sahaların bulunduğu bölge ‘KENTSEL VE BÖLGESEL SPOR ALANI’ olarak tanımlı iken ‘KENTSEL YERLEŞİK ALAN’ olarak değiştirilmesi talep edilmiştir. Bu alanlar kaldırılır iken söz konusu aktivitenin hangi alanda yapılacağı da belirlenmeliydi. Bahçelievler Mahallesi’nde Yalova Lisesi, Diş Hastanesi ve Milli Eğitim Müdürlüğü’nün de bulunduğu bölge ise ‘KENTSEL YERLEŞİK ALAN’ iken KENTSEL VE BÖLGESEL SOSYAL ALTYAPI alanı olarak değiştirilmiştir. Sözde ‘Sosyal Donatı’ alanı türetilmiştir. Yapılan Plan düzenlemeleri şehrin ihtiyaçlarını karşılar ve yönlendirir olmalıdır, Plan’ın ihtiyaçları nedeniyle Sosyal Donatı kandırmacası yapılarak değil! ARBORETUM arazisi olarak bilinen KENTSEL VE BÖLGESEL SOSYAL ALTYAPI alanları ‘KENTSEL MESKUN (YERLEŞİK) ALAN’ olarak değiştirilmiştir. Bu değişiklik ile sosyal altyapı niteliğinde ‘KENTSEL VE BÖLGESEL YEŞİL VE SPOR ALANI’ için gerekli donatının sağlanmasına yönelik Millet Bahçesi yapıldığı belirtilmiştir. ARBORETUM arazisi Turizm amaçlı planlanıp, Yalova Belediyesi’nce ihaleye çıkarılmış ve satılmıştır. İhale kapsamı dışında yapılacak bir plan ile ortaya çıkacak MADDİ zararlardan kim sorumlu olacaktır?
Ayrıca, Arboretrum Alanının Turizm olarak kullanılmasına yönelik Yalova Belediyesi’nin yaptığı İmar planları bile 2018 yılında; bu alanın yeşil alan olarak kullanılması gerektiğine karar verilerek mahkeme tarafından iptal edilmesine rağmen mahkeme kararlarının aksine birde üstüne meskun konut alanı yapılması tamamen kanuna aykırıdır. Millet Bahçesi hiç şüphesiz vatandaşların rahatça nefes alabilecekleri vakit geçirecekleri park alanları kamu yararına oluşturulması düşünülen alanlardır. Ancak bu alanın halihazırda tarım alanı olarak kullanılan bir alandan karşılanması büyük bir hatadır. Şu an için kullanılmadığı iddia edilen alanların ileride tarımın gelişmesine öncülük edecek olan cok değerli tarım alanlarından olduğu su götürmez bir gerçektir. Yalova ilimizde bir Millet Bahçesi eksiğimiz var ise deprem gerçeği de göz önünde bulundurularak yapı stoğunun en kötü olan kısmın kamulaştırılarak vatandaşa Millet Bahçesi kazandırılması gerekliydi.
YALOVA SAHİL BANTLARINDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER
Sahil şeridi boyunca yapılan değişiklikler için; ‘Çevre Düzeni Planında kıyıda yer alan kullanımlar ile deniz arasında yeşil bir aks şeklinde önerilen ‘KENTSEL VE BÖLGESEL YEŞİL VE SPOR ALANLARI’, gerisinde yer alan mevcut arazi kullanım durumları ve onaylı alt ölçekli planları kapsamında yeniden düzenlenmiştir.’ denilmektedir. İDO İskelesi ile Yürüyen Köşk’ün de içinde bulunduğu Çiftlikköy Sahili boyunca uzanan ‘KENTSEL VE BÖLGESEL YEŞİL VE SPOR ALANLARI’ yapılan değişiklik ile ortadan kaldırılmıştır. Yalova Belediyesi Onaylı İmar Planı (Park, Günübirlik alan ve imar yolu). Yapılan değişiklik öncesi, sahil şeridi 1/50000’lik üst ölçek yönlendirici Çevre Düzeni Planı’nda ‘KENTSEL VE BÖLGESEL YEŞİL VE SPOR ALANLARI’ olarak planlanmalıdır. Bu alan, 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı’nda Park, Günübirlik alan ve imar yolu olarak planlı olup; yapılması gereken Uygulama İmar Planları doğrultusunda mülkiyeti Araştırma’ya ait sahanın sahil kısmının terki yapılarak İmar uygulamaları ile Halka kazandırılması olmalıydı! Dönem dönem Araştırma Alanının 1987 planından günümüze kadar park alanı olarak planlı kısımlara iptal davaları açtığı bilinmekte olup yapılan düzenleme ile bu alanların vatandaşların kullanımına kapatılabilmesi söz konusu olabilecektir.
Ancak yapılan üst ölçek plan değişikliği ile mevcut arazi kullanım durumuna aykırı olarak ‘Organize Tarım ve Hayvancılık Alanı’ planlanmıştır. Bu değişiklik ile hangi planlar hangi planlara örnek ve yönlendirici olmuştur? Mantık ile açıklanması da pek mümkün gözükmemektedir. Konuyu, Kıyı Kanunu ile açıklamak, yerinde uygulamalar (plajın bisiklet yoluna dönüşmesi) ile vatandaşa bakın bir şey yok demek ise Plan bütünlüğünün bozulduğu gerçeğini ortadan kaldırmamaktadır. Taşköprü Deltasında, YALKİM OSB’nin kuzey sahili boyunca yer alan ‘KENTSEL VE BÖLGESEL YEŞİL VE SPOR ALANLARI’ kaldırılmıştır. Altınova’da Hersek Deltasının batısında yer alan ‘KENTSEL VE BÖLGESEL YEŞİL VE SPOR ALANLARI’ kaldırılmıştır. Koruköy’de ve Çınarcık’tan Teşvikiye’ye kadar uzanan sahil şeridi boyunca yer alan ‘KENTSEL VE BÖLGESEL YEŞİL VE SPOR ALANLARI’ kaldırılmıştır. Armutlu’dan Kapaklı’ya kadar uzanan sahil şeridi boyunca yer alan ‘KENTSEL VE BÖLGESEL YEŞİL VE SPOR ALANLARI’ kaldırılmıştır. YALOVA İLİ SAHİL ŞERİDİ BOYUNCA ALTINOVA’DAN ARMUTLU’YA KADAR ‘KENTSEL VE BÖLGESEL YEŞİL VE SPOR ALANLARI’, GERİSİNDE BULUNAN mevcut arazi kullanım durumları ve onaylı alt ölçekli planları kapsamında yeniden düzenlendiği BELİRTİLEREK KALDIRILMIŞ VE ŞEHRİN DOĞAL YAPISI KORUNMASIZ BIRAKILMIŞTIR. Kıyı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelikte açıkça sahil şeridinin ilk 50 metresinin tamamen halkın kullanımına açık olacak şekilde parklar ve rekreatif alanların planlanabileceği belirtilmiş olup, sahilin konut alanları sanayi alanları vb. planlanmasının önünü açan bu değişikler kanun ve yönetmeliklere aykırıdır. DAHA YALOVA’NIN GÖBEĞİNDE BİLE SİYASİ İLİŞKİLER KULLANILARAK NADİR SİTESİ, ADLİYE, ASKERİYE TESİSLERİ GİBİ ALANLARIN SAHİL TARAFI ANCAK resmiyette değil yerinde yapılan bir düzenleme ile AÇILABİLMİŞ İKEN ÜST ÖLÇEKLİ PLANDA YENİ YAPILACAK BAŞKACA YAPILARIN SAHİLDEN HALKI UZAKLAŞTIRMAYACAĞINI NASIL GARANTİ EDEBİLİR? HALKIN İHTİYAÇLARINI GERÇEKLEŞTİREBİLMEK İÇİN KİMİN İKTİDAR OLDUĞUNA DEĞİL, BİRBİRİYLE UYUMLU VE ÇÖZÜM ÜRETEBİLEN PLANLARA İHTİYACIMIZ VARDIR! Bütün değişiklikler incelendiğinde dikkat çeken bir değişiklik ise tek parsel için yapılan uygulamadır. Her tarafı TARIM ALANI iken, bu sebeple de vasfına uygun olarak At Çiftliği olarak ruhsatlanan alan ‘KENTSEL SERVİS ALANI’ olarak değiştirilmiştir. Bu değişiklik ise Planda öngörülemeyen hangi sebeple yapılmıştır? Kişiye özel tek parsel için yapılan bu değişikliğin çevresi ile de uyumsuz olduğu görülmektedir. Çiftlikköy İlçe sınırlarında yer alan ‘KENTSEL VE BÖLGESEL SOSYAL ALTYAPI’ alanları kaldırılmıştır. Termal İlçe sınırlarında yer alan ‘TARIM ALANLARI’ kaldırılmış ‘KENTSEL GELİŞME ALANI’ olarak planlanmıştır.
DEĞERLENDİRME
Yalova İli 1/50.000 Çevre Düzeni Planları’nın yapım aşamasından beri süregelen tartışmaları, plan yapım aşamasında planı yapan ilgili firmanın paylaşımcı olmaması ve STK’ların önerilerine kulaklarını tıkaması, halka kapılarını kapatması ile bugünlerde yeniden önümüze çıkmıştır. Bu Plan, ne zaman onaylanıyor? Onaylandı mı? gibi tartışmalar yaşanırken karşımıza değişiklik yapıldığı söylenen bir plan daha çıkmıştır maalesef. Şu aşamada ise, Mevcut Plana karşı yapılan itirazlar içerisinden sadece ve sadece siyasi talepleri gerçekleştirilmeye yönelik olarak yeniden düzenlendiğini görmekteyiz. Planı ihaleye çıkaran kurum bile ortaya çıkan duruma itiraz etmiş olması konun özetidir ve fazla da yorum yapmaya gerek olmadığını düşündürmektedir. Bu bilgiler ışığında plan değişiklikleri kapsamında;
‘KENTSEL VE BÖLGESEL YEŞİL VE SPOR ALANLARI’
‘KENTSEL VE BÖLGESEL SOSYAL ALTYAPI ALANLARI’
‘TARIM ALANLARI’
Kaldırılmış ve sınırlandırılmıştır. Böylelikle de daha çok Sanayi ve daha çok Nüfus önümüze konmuştur. Yapılan değişiklikler; Halkın ve Çevrenin yararına değil Sermaye SAHİPLERİ yol arkadaşlığının önünü açmıştır! Plan değişikliklerinin amacı kamu yararı taşımasıdır, özel rant kazandırmak olmamalıdır!!!
SAHİL BANTLARI KORUMAZ VE DIŞ ETKENLERE AÇIK HALE GELMİŞTİR!
MEVCUT ONAYLI OLDUĞUNU ÖĞRENDİĞİMİZ ÇEVRE DÜZENİ PLANI’NIN DEPREM BÖLGESİ OLDUĞUMUZDAN HABERİ YOKTU, DEĞİŞİKLİK İLE DE BU TEYİT EDİLMİŞ VE BÖLGENİN DEPREMSELLİĞİ YOK SAYILMIŞTIR.
ÇEVRE DÜZENİ PLANI, KATILIMCI, ÇEVREYE DUYARLI VE DOĞAL KAYNAKLARI KORUMAYI HEDEFLER NİTELİKTE VE BÖLGENİN DEPREMSELLİĞİNİ DE DİKKATE ALAN ANLAYIŞ İLE YÜRÜTÜLMELİDİR.
SONUÇ OLARAK; YALOVA İLİNDEKİ STK’LARIN VE MÜHENDİSLİK ODALARININ GÖRÜŞLERİ DİKKATE ALINARAK ÇDP YENİDEN HAZIRLANMALIDIR!
