Batıdan ilerleyen 3’üncü Tabur’un 11’inci Bölüğü’nün kahramanca yaptığı süngü hücumuna  Alay’ın diğer birlikleri de katılarak Yunan mevzilerine girildi. 354 rakımlı yüksek tepenin batısındaki sırt tamamen ele geçirildi. Fakat bu hücumda Alay Komutanı şehit oldu.

Rasim Koçal :

“...Bir sedye taşıyan dört asker yanımızdan geçiyordu. Yüzbaşı, koşarak yanlarına gitti. Şaşırmıştık. Yüzbaşı Ali Rıza Efendi, ellerini dizine vuruyor ve anlayamadığımız bir şekilde bağırıyordu. Bir iki dakika sonra, askerler sedye ile yollarına devam ettiler.

-Şehit kim? diye sordum.

Alay Komutanı, cevabını verdi.

-Uzun müddet dostluğumuz olmuştu. Çok kahraman bir adamdı. Beş dakika evvel bana, ben bugün şehit olacağım demişti.Hayret...Hayret, diyordu.

1’inci Takım sağdan, ben de soldan dörder adım aralıklarla hücuma geçtik. Allah Allah sesleriyle ileri fırladık.”

Mehmet Zafir Güney :

“...  Bandırma’da bir anıt var. Atatürk anıtının yanında, mermer büyük bir yazı var. Bu mermer levhada,  61’inci Alay Komutanı Kaymakam Vecihi Bey, Hücum Tabur Komutanı Binbaşı Süleyman Bey’in ismi yazılıdır. Bandırma’da bugün Vecihi Bey Lisesi, Süleyman Bey Ortaokulu vardır. “

3’üncü Kolordu Komutanı, 17 Eylül 1922 günü, akşamüzeri Bandırma’ya geldi. Deliklibayır muharebelerini yakından izledi. Saat 17 00’ye kadar bir sonuç alınamadığını görünce, şu emri verdi (Özet):

“ Kocaeli Grubu’nun şiddetli taarruzları ve hücumları ile Bandırma’dan atılan düşmanın bir kısmı vapurlara binerek gitmiş, binemeyen iki Piyade Alayı ve iki Bataryası Bandırma batı sırtları – Edincik hattını tutmuştur. Kocaeli Grubu, bu düşmana akşama kadar taarruz etmiştir. Mürettep Süvari Tümeni düşmanın deniz ve kara ateşlerinden ilerleyemeyerek Çarık Köy kuzey sırtlarında kalmıştır. Düşman çekilmediği takdirde, 3’üncü Kolordu, yarın (18 Eylül 1922) Bandırma- Edincik hattına taarruzla düşmanı berzahta sıkıştıracaktır. Kocaeli Grubu, bu gece de düşmanı zorlayacak ve yarın sabah da taarruzlarına 1’inci Tümen’le birlikte devam edecektir.

Mürettep Süvari Tümeni, Çinge- Hıdırköy hattından kuzeye doğru düşmanı zorlayarak şose ve deniz kıyısından batıya çekilmesine meydan vermeyecek ve batıya karşı keşfe devam edecektir.

1’inci Tümen, 18 Eylül 1922 günü, güneş doğmadan, Deliklibayır- Edincik hattına taarruz için ilerleyecektir.

Kocaeli Grubu ile ara hattı, Tekfur Çiftliği- Deliklibayır hattı (hat, 1’inci Tümen’e aittir)’dır.

Kolordu karargâhı, muharebe kademesi gece Gökmen’de, yarın 1’inci Tümen’le beraberdir.”

3’üncü Kolordu Komutanı, bu emri verdikten sonra, gecelemek için Gökmen’e gitti.

Kocaeli Grup Komutanı da, 17 Eylül 1922 günü saat 20 30’da, Kolordu’ya şu raporu gönderdi:

“Deliklibayır’daki düşmanın bir alaydan fazla kuvveti vardır. Bugün (17 Eylül) saat 10 00’dan itibaren devam eden taarruzlarla batı yandan  başarı sağlanmıştır. Tümen birliklerinden üç Tabur Komutanı’ndan ikisi ağır yaralı, biri şehittir. Ayrıca 61’inci Alay Komutanı da şehit olmuştur.”

Ortalık iyice karardığı halde, hücumlar birbirini takip etti.

Kocaeli Grup Komutanlığı birlikleri, berzaha hâkim yamaçlara kadar ilerleyerek muharebe durumunda ve yağmur altında gecelediler.

Savunmakta olan Yunan 3 ncü Kolordu Komutanı ise, Erdek’te, saat 14 00’te, birliklerine özetle şu emri göndermişti:

“17 Eylül 1922 saat 19 00’dan itibaren mevziler boşaltılmaya başlanacaktır. Türkler’e en yakın birlikler en sonra mevzii boşaltarak Erdek’e çekilecektir. Çekilmeyi 27’nci Alay’ın Taburu ile Sahra Bataryası berzahta destekleyecektir.”

Yunanlıların 10’uncu Tümeni’nin mevzideki altı Taburu ile dört dağ bataryası, hava kararınca çekilmeye başladılar. Son birlik, 17 Eylül 1922 günü saat 24 00’te berzahtan geçti.18 Eylül 1922 günü, saat 02 00’de, 27’nci Alay’ın taburu da taciz edilmeden çekildi. Erdek’te bütün gece ( 17/18 Eylül) bindirmeye devam edildi. Erler, silâhlar, toplar ve bir miktar teçhizat ile pek az hayvan bindirildi. İskele civarında kalan cephane ve mühimmatı ateşlemek için gemiler üç saat için limandan uzaklaştırıldılar. Mühimmat ateşlendi, kasabada yangınlar başladı. Gece yarısından sonra gemiler tekrar yanaştılar ve bindirmeyi güçlükle devam ettiler.

Devamı Yarın