GÜNAYDIN Değerli Okurlar,
Proto Türkler’de inanç, üç noktada toplanıyordu:
• Tabiat kuvvetlerine inanma ( Güneş, Ay, Fırtına, vb)
• Atalar Kültü,
• Gök Tanrı dini…
Unutmadan belirtelim, Şamanizm bir din değildir; sosyal hayatın içinde ayrı bir konu ve ayrı bir uygulama biçimidir.
Yine hatırlamakta yarar var, eski Türkler, kurt- kartal gibi hayvanlara tapmazlar, onlara saygı duyarlardı.
Eski Türkler’ de en fazla inanılan ve güçlü bulunan tanrı, ANA TANRIÇA’ dır.
Doğum, iyilik ve aşk gibi güzel olan her konunun üzerinde bir Tanrıça ismi; buna karşılık hastalık, ölüm ve savaş gibi fena konularda da bir Tanrı adı geçer. Örneğin Şefkat Tanrıçası’ nın adı UMAY’ dır.
Eski Türk inanışına göre, evrenin yaradılışında Ulu Tanrı’ ya “Dünyayı yaratma fikrini veren” AKANA da bir Tanrıça’ dır, yani dişidir.
Eski Türkler’ de kadın ve erkek eşitti.
Kadına saygı, onu kutsal sayacak kadar ileriydi.
Bu sebepledir ki, kadının toplumdaki yeri yüksekti.
Eski Türkler’ de evlilik kurumunda tek kadın, esastı.
Ailede mal ve mülk müşterekti.
Boşanmada üstünlük kadına tanınmıştı.
Devlet yönetiminde de Hatun ve Hakan, aynı hak ve yetkilere sahipti.
Konunun önemini belirtmek bakımından bir söylenceyi de dile getirmek isterim.
Savaş Kurulu’ nu toplayan Han, komutanlarına eşini tanıttıktan sonra der ki,
“ Ben onların Han’ ıyım, sen de benim Han’ımsın!”
İşte binlerce yıldır kullandığımız “Hanım” sözcüğünün doğuşu…
İslâm öncesi kadının konumunun, Anadolu’ da ve Orta Asya’ da büyük benzerlik göstermesi şüphesiz dikkat çekicidir.
Her dinin doğduğu ortamda muhakkak sosyal gerileme, ahlâkta büyük düşüşler vardı. Peygamberler böyle toplumlara gelmişler ve o toplumun seviyesini yükseltmek için mücadele etmişlerdir.
İslâmiyet öyle bir toplum içinde, öylesine kötü bir ortamda doğmuştur ki, her manevî anlayışın düştüğü ve ahlâk kurallarının sıfıra indiği bir dönemdir.
Ve bugün, ne yazık ki, İslâm öncesi dönemden kalan pek çok davranış biçimi, töre ve uygulama şekilleri, Kuran-ı Kerim’ in istekleri dışında kabul görmektedir.
Devam edeceğiz.
(Gelecek yazı: Cumhuriyet Öncesi Kadına Verilen Değer)
Gününüz aydınlık ve esenlik dolu olsun.
NE MUTLU TÜRK’ ÜM DİYENE!