2025 Yılı ilk yarısında vergi gelirlerinin dağılımı belli oldu.

İlk altı ayda vergi gelirlerinde, KDV, ÖTV gibi dolaylı vergi diye adlandırdığımız tüketimden alınan pay %63,3 oranla başta geliyor. Gelir, kâr ve servetten alınan doğrudan vergi diye adlandırdığımız vergilerin pastadaki payı ise % 36,7’de kaldı. Bu %36,7 payın dağılımı ise Gelir Vergisi %24,2, şirketlerin ödediği Kurumlar Vergisinin payı yüzde 11,3, oranında.

Gelir vergisinin Yüzde 24,2 payının ise üçte ikisi çalışanlardan kesilen vergilerden oluşmaktadır.

Mülkiyet vergilerinin payı ise sadece yüzde 1,2

Ücretlilerin maaşından kesilen gelir vergileri ile tüketimden alınan vergilerin toplam bütçe gelirlerinin içindeki payı %80’i buluyor.

Bu sonuçlar vergide adaletsizliğin yanında, bütçe yolu ile sermaye transferine neden olmakta, geniş kitlelerin artması gereken refah payını azaltmakta ve her geçen gün daha da bu kesimleri yoksullaştırmaktadır.

Özetle, Bu yılın ilk yarısında da geçmiş dönemlerde olduğu gibi toplam vergi gelirinin yüzde 80’e yakın kısmını dolaylı vergi şeklinde tü­keticiler ve ücret ge­lir vergisi kesintisi şeklinde çalışanlar ödedi.

Hazine ve Maliye Bakanlı­ğı’nın açıkladığı verilere gö­re ocak-haziran döneminde 5 trilyon 598,6 milyar liraya ula­şan toplam merkezi yönetim bütçe gelirinin yaklaşık yüz­de 85’lik kısmı vergi tahsilatı yoluyla elde edildi. Altı ayda kasaya giren vergi geliri yüzde 48,5 artışla 4 trilyon 771,5 mil­yar liraya ulaştı.

Vergi gelirlerinin ise 3 tril­yon 18,7 milyarı dolaylı, 1 tril­yon 752,7 milyarı doğrudan vergilerden sağlandı. Buna gö­re toplam tahsilatın üçte biri­ni gelir sahipleri ve holdingler dahil kar elde eden kurumlar ile servet sahiplerinden alı­nan doğrudan vergiler, üçte ikisini ise yurttaşların tüket­tiği mal ve hizmetlere ödedi­ği, fiyatın içinde yer alan Kat­ma Değer Vergisi (KDV) ve Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) gibi “dolaylı” vergiler oluştur­du. Tedarik zinciri içinde ya­sal yüklenicisi nihai tüketici­ler olan dolaylı vergiler devle­tin başlıca finansman kaynağı olmaya devam etti, dolayısıyla vergi adaletsizliği olarak nite­lenen tablo varlığını korudu.

Doğrudan vergiler kapsa­mında Gelir Vergisinde al­tı aylık tahsilat 1 trilyon 154,5 milyar lira toplam pastanın yüzde 24,2’sini oluşturdu. Bu­nun 1 trilyon 69,2 milyar li­ra ile yüzde 92,6’sını, memur maaşları ve özel sektör çalı­şanlarının ücretleri üzerin­den kaynağından yapılan ke­sintilerin de içinde yer aldığı “gelir vergisi tevkifatı” oluş­turdu. Toplam gelir vergisi tevkifatı altı ayda geçen yıla göre yaklaşık bir kat arttı.

Ticari kazanç, zirai kazanç, serbest meslek kazancı, men­kul sermaye iradı ve gayri­menkul sermaye iradı elde edenlerden yıllık beyanname­ler kapsamında, basit usulde ve geçici nitelikte tahsil edilen Gelir Vergisi tahsilatların top­lam tutarı ise altı aylık dönem­de sadece 85,2 milyar lira ola­rak gerçekleşti ve söz konusu tahsilat gelir vergisinin yüzde 7,4’ünü, toplam pastanın ise sadece yüzde 1,8’ini oluşturdu.

Bütçe verilerinde, ücret ve maaşlardan gelir vergisi tevkifat tutarı eş zamanlı yer almıyor. Ancak bu tutarı yaklaşık olarak hesaplamak mümkün. 2025 yılı merkezi yönetim bütçesinde 11 trilyon 138,8 milyar TL olarak hedeflenen vergi geliri içinde gelir vergisi tevkifatı 1 trilyon 986,7 milyar TL olarak öngörülüyor. Gelir Vergisi Tevkifatı içinde ücret ve maaşlardan yapılan kesintinin oranı ise aylar itibarıyla sigortalı çalışan sayısı ve ücret düzeylerine göre değişiyor.